ΔΩΣΤΕ ΜΑΣ ΠΑΛΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Δώστε μας να μην τις φάει ο σκόρος… (να τις ανιστορήσουμε, πριν δρασκελίσουν το κατώφλι της μνήμης και πέσουν στο φαράγγι της λησμονιάς), να τιμήσουμε την μνήμη των προγόνων και για να φτιαχτεί η ιστορία- μάθημα των επιγόνων!
απο το αρχειο του Γρηγόρη Τζούμα- το οποίο και ευχαριστούμε!
Διαβάστε παρακάτω ¨πως γιορταζόταν η μέρα τ’ Αη Γιωργιού στο Φιλιάτι¨, απο τις Φιλιατιώτικες αναμνήσεις του φίλου Πολ Μαντέλου:
Του Αη Γιωργιού στο τάγμα 628 Φιλιατών
Ο Αϊ Γιώργης είναι προστάτης του πεζικού και στο Φιλιάτι, τα παλιότερα χρόνια γιόρταζε το τάγμα μας το 628τπ. που τόσα καλά έχει προσφέρει στον τόπο. Όμως επειδή εκείνη τη μέρα ο κόσμος θα πήγαινε στον Αϊ Γιώρη στην Πηγή, κανόνιζαν οι αρχές και μεταθέτανε την γιορτή του τάγματος την Κυριακή του Θωμά.
Μόλις σχόλαγε η λειτουργία στην Αγία Τριάδα, που συνήθως έρχονταν και ο Δεσπότης, όλος ο κόσμος ξεκίναγε ουρά για το στρατόπεδο, στην ανατολική μεριά που χαμηλώνει η Κόντριζα. Με το που μπαίναμε στην πύλη του τάγματος μας έπιανε η τσίκνα από τα ψητά. Λίγο παραμέσα από την είσοδο, στα πεύκα, φανταράκια έφερναν γύρω σούβλες με αρνιά, που θα τρώγαμε αργότερα όλοι μαζί.
Ο κόσμος συγκεντρώνονταν σε μια μεγάλη πλατεία του στρατοπέδου, μπροστά από το διοικητήριο που υπήρχε και Ηρώο. Μπροστά κάθονταν οι αρχές, Νομάρχης, Έπαρχος, Δήμαρχος, Σύμβουλοι, Διοικητές του στρατού, της Χωροφυλακής, Διευθυντές και στελέχη υπηρεσιών και παραπίσω το πόπολο, πολύς κόσμος.
Μετά άρχιζε η επιμνημόσυνη δέηση από το Δεσπότη και του παπάδες, και μετά οι αρχές καταθέτανε στεφάνια. Όταν τέλειωναν αυτά μας πήγαιναν σε έναν χώρο παραπάνω όπου είχαν σαν έκθεση με τα πολεμικά όπλα, ντουφέκια Μ1, πολυβόλα, κανόνια, όλμους, χειροβομβίδες και άλλα. Εκεί υπήρχαν φαντάροι και εξηγούσαν στον κόσμο τη δουλειά κάνει το κάθε πολεμικό όπλο. Αφού τέλειωνε και αυτό ο διοικητής έδινε εντολή και όλοι πηγαίναμε στο πίσω μέρος του στρατοπέδου που έβλεπε τους λόφους της Κόντριζας και το Σκαρπάτι. Εκεί γινόταν επίδειξη πολεμική με πραγματικά πυρά. Από την μεριά τη δικιά μας έκαναν επίθεση στους υποτιθέμενους εχθρούς που ήταν στους απέναντι λόφους. Πρώτα άρχιζε το πυροβολικό και οι όλμοι έσκαγαν στους πέρα λόφους, τους βλέπαμε ήταν πολύ κοντά και οι σκηνές ήταν τρομερές, εντυπωσιακές. Μετά άρχιζαν να ρίχνουν καπνογόνα και χάνονταν από τα μάτια οι λόφοι, μετά έκανε επίθεση το πεζικό. Οι φαντάροι έκαναν εφ όπλου λόγχη και ορμούσαν να καταλάβουν τα υψώματα. Έριχναν χειροβομβίδες, έριχναν ντουφεκιές, τα οπλοπολυβόλα και τα μυδράλια κροτάλιζαν κακακακα και η ατμόσφαιρα ήταν φοβερή, σαν να είσαι μέσα σε μια πραγματική μάχη. Ο κόσμος έφευγε εντυπωσιασμένος. Μετά κατεβαίναμε πάλι στην πλατεία στο διοικητήριο.
Εκεί τα φανταράκια είχαν στρώσει τραπέζια με ψητά, κρασιά, αυγά και κουλούρια κι ο κόσμος έπαιρνε κι έτρωγε κι έπινε. Τα μεζεκλίκια ήταν σε αφθονία και με την φτώχια που είχε ο κόσμος κάποιοι έβαζαν μεζέδες και στις τσέπες… Κάποιες φορές είχαν και κλαρίνα και χόρευε ο κόσμος. Είναι γεγονός πως ήταν μια πολύ καλή γιορτή αυτή που γίνονταν στο τάγμα του Αϊ Γιωργιού, έφερνε τον κόσμο κοντά στα στρατευμένα παιδιά του, οι παλιοί σίγουρα την θυμόμαστε με νοσταλγία. Στη φωτογραφία με τα φανταράκια που φέρνουν γύρω τις σούβλες, πρώτος ο Κώστας Μητσιάνης- από την Νάουσα, που είχαμε την τύχει να γνωρίσουμε και να μας αφηγηθεί ιστορίες από την θητεία του στο 628τπ Φιλιατών- να είναι καλά και να θυμάται τα καλά από το Φιλιάτι, όπως κι εμείς.
(Δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα «τα ΝΕΑ των Φιλιατών» φ.143 Απρίλης του 2011)
Παλιοί Φιλιαταίοι στο 628 τπ
φανταράκια το Πάσχα 1973… 
απο ανάρτηση του Αντώνη Έξαρχου
Ο Γκόβελας λοιπόν, επιθεωρητής δημ. εκπαιδεύσεως, Σάββατο πρωί, ήρθε στο Άνω Ξέχωρο να επιθεωρήσει-ψαρώσει τον δάσκαλο Κ. Έξαρχο.
Στο άλογο καβάλα με το σπίτι του δάσκαλου που το μισό ήταν αίθουσα του σχολείου,ανοιγμένο απο τους σεισμούς, του λέει. «Η επανάστασις δεν μπορεί να διαθέσει χρήματα προς επισκευήν του οικήματος.» «Μα δεν πρόκειται για μένα κυριε επιθεωρητά αλλά εδώ στεγάζεται η αίθουσα για τα παιδιά.Φτιάξτε τουλάχιστον αυτό και το άλλο δωμάτιο,-σπίτι- αφήστε το». «Σας είπα κ. Έξαρχε. Α-δύ-να-τον!» Ασυναίσθητα εγώ, ρίχνω μια πέτρα στα καπούλια του αλόγου, τσίνισε αυτό, πάρτον κάτω τον Γκόβελα. Οικογενειακώς, μας πιάσαν τα γέλια! «Τη Δευτέρα να παρουσιαστείτε προς απολογίαν στην Διεύθυνση Φιλιατών κ. Έξαρχε!!» Άφαντος ο κύριος επιθεωρητής. Δεν πήγε, φυσικά ο δάσκαλος, και την Τρίτη αχάραγο, φτάνουν ο επιθεωρητής και ο Νωματάρχης. Στον τοίχο του σχολείου όλοι οι ήρωες της επανάστασης του 21. «Να προσθέσετε και το πουλί της επαναστάσεως στον τοίχο κύριε Έξαρχε!». Η απάντηση του δάσκαλου πατέρα μου,»Τις επαναστάσεις κύριε επιθεωρητά τις κάνουν ήρωες καταξιωμένοι στο λαό και όχι τα πουλιά του Παπαδόπουλου.!» Γέλιο κρυφό όλα τα παιδιά στο μονοθέσιο.! Ο νωματάρχης, λίγο εμπιστευτικά, «αμάν βρε Έξαρχε! Πές ενα ζήτω η επανάστασις να ησυχάσεις και συ και μεις.!» Σηκώνεται ο δάσκαλος τότε και λέει. » Για να μην το κουράζουμε κύριοι, δηλώνω ενώπιον των μαθητών μου. Ζήτω η Ελλάς, ζήτω ο αδούλωτος ελλήνικός λαός.! Αυτά.! Θα πιείτε καφέ.?» Άφαντοι και οι δύο με το τζιπ της χωροφυλακής.! Ειδοποίηση σε μια βδομάδα περίπου απο τον επιθεωρητή Ευθυμίου, έναν καλό άνθρωπο. » Κώστα, σε ετοιμάζουνε για τη Γυάρο. Μη μου πεις όχι αλλά ήδη ενημερώθηκα οτι υπάρχει θέση στο Κονγκό και στη Σαουδική Αραβία. Θα σου πρότεινα Σ. Αραβία για καλύτερα.» Έτσι ο Κ. Έξαρχος με τον μικρό Αντωνάκη βρέθηκαν για εφτά χρόνια έξω. (Κάπως έτσι σκέφτομαι οτι βγήκε το «έξω καρδιά»..)!
ανάρτησε ο Μηνάς Πάντος (για να εμφανισθούν κάντε πολλά κλίκ επάνω τους)
Δώστε μας πρίν τις φάει ο σκόρος… (να τις ανιστορήσουμε, πριν δρασκελίσουν το κατώφλι της μνήμης και πέσουν στο φαράγγι της λησμονιάς, να τιμήσουμε την μνήμη των προγόνων και να φτιαχτεί η ιστορία- μάθημα των επιγόνων!)
Δημοτικό σχολείο Φιλιατών τάξη Δ΄ το 1947– με δώρα στα χέρια των μαθητών, από την ΟΥΝΤΡΑ, (από το αρχείο της κ. Σπυριδούλας Κοντογιάννη- Βενέτη).
Διακρίνονται, πάνω απο αριστερά: Μιλτιάδης Φραγκίσκος- Δήμαρχος Φιλιατών, ο Παπα Βασίλης Τσίγκος, ο δ/ντης του Σχολείου Κορδής κι Ροδάνθη γυναίκα του- δάσκαλοι, όπως κι ο Κων/νος Γκούντας, μεταξυ των μαθητών: Αγγελική Παρούση, Νένα Μαντζάρα, Πηνελόπη Δήμου, Βενέτη Σπυριδούλα, Ναυσικά Μικρούλη, Κλαίρη Πέρτσαλη, Καίτη Λεβέτσιου κλπ
Έμειναν κλειστά επί έναν περίπου μήνα και ανάσανε η κυκλοφορία- δείχνοντας ότι ουσιαστικά όχι μόνο δεν πρόσφεραν τίποτε αλλά δημιουργούσαν και προβλήματα. Τώρα ξαναλειτουργούν …για να μας θυμίζουν το ¨απόχτησ’ ο γύφτος βρακί κάθε ώρα και το λυεί¨…
Φέτος είχε περισσότερο κόσμο απο πέρσι το χωριό και όπως κάθε χρόνο τηρήθηκαν τα Πασχαλινά έθιμα με τη συμμετοχή όλων και τη φροντίδα του πρόεδρου Γρηγόρη Λέλε. Το βράδυ της Κυριακής έγινε στο ¨Ληόμηλο¨στο χώρο του Σχολείου το καθιερωμένο γλέντι, με τη συμμετοχή αρκετών χωριανών και φίλων.
με άκρα περιποίηση ο Νίκο Μιχάλης αντιμετώπισε τον κόσμο
και γλέντησε ο κόσμος με το κλαρίνο του Βασίλη Σκεύη, με την σπουδαία φωνή του Κώστα Πανταζή και τη βοήθεια των υπόλοιπων καλλιτεχνών
εδώ ο αγαπητός Ηλίας Βρυσέλλας με τους δικούς του στο χορό
τη Δευτέρα τελικά κράτησε η βροχή κι έγινε το έθιμο της χαρμολύπης στο κοιμητήριο της Αγια Σωτήρας- ο κόσμος ήταν περισσότερος απο κάθε χρονιά- εικόνες δεν έχω(οταν παίζεις ακκορντεόν… έχεις και τα δυο χέρια δεμένα) Θα ανεβάσουν άλλοι φίλοι, ειδικά ο αγαπητός κι ακούραστος Μηνά Πάντος!
Μετά το έθιμο στο κοιμητήριο 4 σπίτια άνοιξαν και περίμεναν τον κόσμο, της Άλκιστης Τσόγκα, του Μάκη Πάσχου, των Τριγγαίων που κατάφερα κι έβγαλα 2-3- φωτογραφίες…
και εκλεισε στι 5 το απόγευμα στο σπίτι της Χρυσάνθης του Στάθη… με βρόχη που την αγνόησαν όλοι!
απο ανάρτηση της Ρούλας Χίνου:
Χριστός Ανέστη !!! Λίγα φωτογραφικά στιγμιότυπα από τον » Γκουντουλα και το Πασχαλιατικο γλέντι στο Κεφαλοχώρι !!! (από τον Αλέξη Τσεκα )
ΝΕΑ των ΦΙΛΙΑΤΩΝ 