Φιλιάτες, νωρίς το πρώτο χιόνι φέτος…
Στο Φαρμακοβούνι βέβαια,όπω βλέπουμε απο τη φωτο που ανάρτησε ο Δονάτος Παναγιώτου- κι όπως λένε οι παλιοί ¨του Ανδριός ο καιρός γυρίζει αλλιώς¨
Archive for Νοέμβριος, 2016
ο Σιούλας
Έχουμε πει πολλές φορές για την αξία του βιβλίου του αείμνηστου Σπύρου Καλογήρου. Τόσο την γλωσσολογική όσο και την εθιμογραφική και ηθογραφική. Ανεκτίμητο βιβλίο που δεν πρέπει να λείψει από καμιά βιβλιοθήκη. Θα το βρείτε και στο βιβλιοπωλείο Τσάτσα μόνο 10 ευρώ.
Πάρτε μια γεύση…
Ο ΣΙΟΥΛΑΣ
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΗΛΙΘΙΟΥ
(γράφει ο Παλιογκαιρίσιος Σπύρος Καλογήρου)
Άντας λάλησαν οι πέτοι σκώθκε ο πάππους κι έριξε ένα κουτρούκι στη στια και τζίνησε τη μανίτσα να σκωθεί για να του δώκει τα σκουτιά. ¨Καητέρε¨ του ’πε η μανίτσα ¨να φωνάξω και τσι τσιούπρες να γένουν έτοιμες¨ και κατόπι έρθε η μάνα με τη θείτσα και έβανε κι ο πάππους τα παπούτσια τα καλά.
Και ’κει που κάθονταν ορθή η μανίτσα, έπεσε στο σιάδι και βάσταε την κοιλιά ¨Όϊ μάναμ’¨ ήλεγε και την πήρανε οι γυναίκες και την έβαλαν παραστιά και τη ρώταε ο πάππους ¨τ’ έεις μωρή¨ και η μανίτσα δεν του ήλεγε και πάλε ¨όϊ μάναμ’¨ ήλεγε.
Τσ’ ήφερε νερό η μάνα τση μανίτσας και έπιε τσιότσιο η μανίτσα και τσ’ έρθε να το βγάλει πάλε και είπε ¨μου φαίνεται ότι μου λύθκε ο αφαλός¨ και μαζεύκε τσιόκαλο.
¨Άει, ορέ δέντρε μερμηγκιάρη¨ τσ’ είπε ο πάππους ¨τώρε σο ’ρθε να σε πιάκει; Ποιος θα πάνει τώρε με τα σφαχτά;¨. ¨Άφσε πατέρα¨ του ’πε η μάνα ¨θα πάνομε μαναχές μας, δεν ήμεστε τσιουπροπούλες¨.
Ο πάππους έβγαλε τα παπούτσια τα καλά κι έκατσε στο κούτσερο. Κατόπι έβαλε το χέρι στον κόρφο κι έβγαλε το σακούλι με τσου παράδες. ¨Να¨ είπε τση μάνας ¨τηράξτε μη σας τα κουμπουρέψει καένας και φέρτε και κανα ζαχαρκό για το παιδί¨. Η μανίτσα βόγκαγε παραστιά, οι γυναίκες έφκαν κι ο πάππους άναψε μια τσιγάρα και τσιούγκραγε τα ξύλα στο τζιάκι με το μασιά.
¨Αυτά οπού λες, Σιούλα¨ είπε ο παππούς. ¨Άμα ήτανε καλές οι γυναίκες θα να ’περνε κι ο Θεός μια, αλλά γλέπεις τσ’ έφεκε τσάρπικες για να βαρσανίζουν εμάς τσ’ άντρες¨ και άντας έφεξε καλά, πήρε το σκόπι και βήκε για να πάνει με τα γίδια.
Άντας δεν κούγονταν άλλο τα κυπριγιά, η μανίτσα δε βόγκαε άλλο. Σκώθκε απ’ την τσέργα και πάησε να νιφτεί και να πάνει στο χαλέ. ¨Όρε στραποκαμμένε¨ ήλεγε μαναχή της ¨τσιότσιο ακόμα και θα μας τη χάλαγες τη δουλειά, που σ’ έπεκε ο πόνος για τα παιδιά σου τώρε που γίγκαν γυναίκες. Άντας ήταντες κούτσκες δεν άπλωες μια φορά το ξερό σου να τσι χαϊδέψεις, να τσου δώκεις μια ορμούνια. Να τώρε. Δεν ξέρω μαναχά τι φίδι θα σε δαγκάσει το βράδυ άντας θα να ’ρθουνε¨ και έφερε γύρα-γύρα μέσα στο σπίτι για να κάνει δουλείες και ίτσιου καμιά δε έκανε.
Το γιόμα έρθε η μάνα με τη θείτσα και η θείτσα δεν ήταντη αγκαστρωμένη και ήταντη κίτερη σαν το λεημόνι και είχενε οργιό και ανατσίργιαζε. Η μανίτσα είπε τση μάνας ¨τι γίγκε¨ και η μανίτσα τσ’ είπε ¨αντάξει¨.
Έπεσε η θείτσα παραστιά στην στέργα και την κατσιούλωσε η μάνα με τη φλοκερή τη βελέντζα κα κατόπι τσ’ έδωκε να πάρει φάρμακο ¨πιέτο πλανταμένη¨ τσ’ είπε ¨να γένεις καλά για να ξαχλιάζουν οι άντρες, που να σε βάρεγε νταλάκι να σε βάρεγε¨.
Η θείτσα δεν έκρινε ίτσιου κ η μανίτσα πήγε στα κονίσματα κι άναψε το καντήλι ¨άιντε, ορέ Θε μου¨ είπε ¨άμα διαβεί και τούτο κόψε με να μη γλέπω πλιό¨.
Στο μούσγκωμα έρθε ο πάππους με τα σφαχτά και τα ’βαλε στο σαϊβάνι. Έκλεισε τη λιάσα κι απόλυκε το σκυλί από τον άλσο. Τη θείτσα την είχενε πάρει ο ύπνος και άντας έρθε μέσα ο πάππους είπε ¨τι έπαθε η Χαρίκλω¨ και του ’πε η μάνα ¨την έπεκε τ’ αυτοκίντο¨ και ύστερα είπε ο πάππους ¨εσύ παιδί μ’ πως είσαι¨ και του ’πε η μάνα ¨ο γιατρός είπε δεν είναι τίποτες, απ’ το ζαλίκι είναι¨ και έβαλε του παππού ένα ρακί για να ξαποστάσει.
το 2010 ο ¨Σιούλας¨ έγινε θεατρικό, και παρουσιάστηκε στη Λεπτοκαρυά στο οποίο συμμετείχε κι ο συγγραφέας, στην άκρη δεξιά και απέσπασε τα θερμά συγχαρητήρια όσων το απόλαυσαν
Δήμος Φιλιατών, πάνω 25 οι παρέες των Κυνηγών…
Ο μεγαλύτερος αριθμητικά Σύλλογος των Φιλιατών- ίσως και της Θεσπρωτίας- είναι ο Κυνηγετικός Σύλλογος Φιλιατών, με πάνω από 700 μέλη. Την δράση του Συλλόγου την βλέπουμε στις συχνές διοργανώσεις ψυχαγωγικών εκδηλώσεων. Την δράση των μελών του την βλέπουμε καθημερινά στις ξεχωριστές παρέες τους, στις εξειδικευμένες συζητήσεις τους και βέβαια στις κυνηγετικές περιόδους, στα ¨έπαθλα¨ και στις χαρές που στήνουν σε διάφορα μαγαζιά των χωριών της περιοχής που κυνηγάν. Οι κυνηγοί που ασχολούνται με τα πουλιά και τους λαγούς πηγαίνουν και μόνοι τους αλλά όσοι ασχολούνται με τα γουρούνια φτιάχνουν μεγάλες παρέες, που τις λεν και ¨τσέτες¨.
Πάνω από 25 παρέες γουρουνοκυνηγών με 15-20 μέλη η κάθε μια οργώνουν τον τόπο τις κυνηγετικές περιόδους ασκώντας το χόμπι τους, δίνοντας ζωή στην περιοχή. Δεν ξέρω αν ο τωρινός Σύλλογος έχει συνεχή παρουσία από τον πρωτοιδρυθέντα, γιατί πρέπει να πω ότι στην εφημερίδα ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ του Ιουνίου 1934 βρήκα το παρακάτω: «Οι κυνηγοί μας ίδρυσαν ¨Κυνηγετικός Σύλλογος Φιλιατών η Άρτεμις¨ και μετά από εκλογές εκλέχτηκαν: Πρόεδρος Μιλ. Τριάντος και μέλη Ι. Προβατάς, Ν.Γούλας,, Αλιούς Τάκας, Έκτωρ Κοτσώνης και Γ. Βουγίδης».
Φιλιατιώτικη προπολεμική κίνηση
να υπάρχει άραγε φωτογραφικό αρχείο του αείμνηστου Στράτη; αν κάποιος ξέρει κάτι ας μας πάρει τηλ. στο 6936135667
Δήμος Φιλιατών, μια απογραφή πριν 50 χρόνια…
Βέβαια ο σημερινός δήμος αφορούσε την τότε Επαρχία Φιλιατών, αλλά ας μη σταθούμε σε αυτό- ας δούμε την τότε αριθμητική κατάσταση και ας συγκρίνουμε με την σημερινή. Όσο για το τι φταίει στο ρήμαγμα του τόπου… πείτε κι εσείς!
Άγιοι Πάντες 630
Άγιος Νικόλαος 519
Αετός 253
Αμπελώνας (Πόβλα) 312
Αναβρυτός (Βορτόπια) 73
Ασπροκκλήσι 750
Αχλαδιά (Καργιανη) 277
Βαβούρι 125
Γαρδίκι 116
Γιρομέρι 300
Γολά (Βολά) 360
Καλλιθέα (Τσαρακλιμάνι) 560
Κεραμίτσα 384
Κερασοχώρι (Φατήρι) 275
Κεστρίνη (Σκουπίτσα) 350
Κεφαλοχώρι (Γλούστα) 350
Κοκκινιά 403
Κοκκινολιθάρι 308
Κουυρεμάδι 60
Κρυονέρι (Λίμποβο) 274
Κυπάρισσος ( Μαντζάρι) 442
Λεπτοκαρυά 350
Λιας 304
Λίστα 153
Μαλούνι 302
Μηλέα (Κωστάνα) 120
Μύλοι, Σμέρτο 384
Ξέχωρο 359
Ξέχωρο Κάτω 395
Παλαιοκκλήσι 285
Παλαιοχώρι 482
Παλαμπάς 108
Πηγαδούλια 339
Πλαίσιο (Πλεσίβιτσα) 520
Πλάτανος 350
Ραβενή 300
Ριζό (Αράχοβα) 353
Σαγιάδα 1105
Σίδερη 496
Τσαμαντάς 410
Φανερωμένη 100
Φιλιάτες 3928 (περιλαμβάνονται και η Βρυσέλλα και το Τρικόρυφο)
Φοινίκι 233
Χαραυγή (Λύκου) 178
απ’ το προχθεσινό Φιλιατιώτικο παζάρι
Είπαμε τα παζάρια όταν τελειώνει ο μήνας δεν έχουν πολύ κόσμο… γιατί όλοι έχουν μείνει άφραγκοι. Πάντως ήλιο είχε. ¨από θεού άρξασθαι¨, δηλαδή ενός εκ των εκπροσώπων του… για να μη παρεξηγηθώ, (έχω και τον Κίτσιο μου, που μήνα δει κάτι στραβό… μου θυμίζει ότι δεν ξέρω γράμματα).
Για τον παρακάτω πάγκο- ενός παραγωγού από την Πρέβεζα- δεχτήκαμε παράπονα από ντόπιους παραγωγούς, οι οποίοι μας είπαν να τα μεταφέρουμε στους αρμόδιους. Μας είπαν δηλαδή ότι ο συγκεκριμένος δεν έπρεπε να είναι σε αυτό το σημείο αλλά μέσα στη σκεπαστή Λαϊκή Αγορά και ότι αυτή η διάκριση είναι σε βάρος των ντόπιων παραγωγών- που ζουν εδώ και βοηθάν την τοπική οικονομία, ενώ ο ξένος, έρχεται, τα παίρνει και μην τον είδατε… Τα μεταφέραμε αυτά στον πρόεδρο τον κ. Μπέλλο, ο οποίος είναι συνεχώς παρόν στο χώρο του παζαριού και ο οποίος μας είπε ότι θα το εξετάσει το θέμα…
Μετά από αυτά ας δούμε λίγο από τον υπόλοιπο κόσμο του παζαριού και πρώτα πρώτα τους γονείς που ‘χουν παιδιά στην ξενιτιά και θέλουν να βλέπουν ¨ότι βγήκ’ η μάνα στο παζάρι, καλά δείχνει…¨.
Να κι ένας μαθητής, που μάλλον να έκανε σκασιαρχείο….ψιλοτραγουδώντας το ¨παν’ τα νιάτα παν’ τα κάλλη μας τα φάγαν’ οι δασκάλοι¨.
Και είχε δίκιο…¨Μέρα μ’ ήλιο σαν κι αυτό να την τρώει τ’ αφεντικό¨- προτίμησε να βρει φίλους να απολαύσει τον ήλιο, την παρέα κι ένα ουζάκι…
«Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις»
Είδα πρόσφατα δημοσιευμένα σε ηλεκτρονικά μέσα μια ¨Ανακοίνωση¨, του Σύριζα Θεσπρωτίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων λειτουργίας των ΕΛΤΑ Φιλιατών και μου ήρθε το ¨δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις¨- αφού θύμιζε σε πολλά πράξεις του παλαιού πολιτικού κατεστημένου ¨κατόπιν ενεργειών μου…¨!
Ταυτόχρονα μου ήρθε και η επιθυμία να το ψάξω περισσότερο το θέμα και να δημοσιοποιήσω κάποια πράγματα, τα οποία πρέπει να γνωρίζει και ο κόσμος και να αποδίδει «τα του Καίσαρος…».
- Γιατί φίλοι μου, είναι γνωστό ότι στις δημοκρατίες οι κρατικές υπηρεσίες δουλεύουν χωρίς κομματικές παρεμβάσεις, για να δουλεύουν σωστά.
- Είναι γνωστό ότι στα ΕΛΤΑ Φιλιατών αυτό δεν συμβαίνει- αφού είχε παρθεί απόφαση να κλείσει- γι’ αυτό και έχει απορφανισθεί από προσωπικό.
- Είναι ακόμη γνωστή η αντίδραση των Φιλιαταίων, που έβλεπαν με τα μάτια τους τον αγώνα των ελάχιστων εργαζόμενων των ΕΛΤΑ Φιλιατών να εξυπηρετήσουν τον κόσμο των 46 χωριών- αλλά και τα προβλήματα που θα επέφερε το κλείσιμο, με την αναγκαστική μετακίνηση στην Ηγουμενίτσα.
- Ίσως δεν είναι ευρέως γνωστό ότι στα ΕΛΤΑ Ηγουμενίτσας υπάρχει προσωπικό και από ότι ακούγεται, πλεονάζον!
- Ίσως δεν είναι γνωστό ότι ένας υπάλληλος των ΕΛΤΑ Φιλιατών- χρόνια τώρα- είναι… αποσπασμένος σε άλλο γραφείο της Θεσπρωτίας.
- Ίσως δεν είναι γνωστό ότι ο γραμματέας της Νομαρχιακής του Σύριζα που υπογράφει την Ανακοίνωση είναι υπάλληλος των ΕΛΤΑ (πληρώνεται δηλαδή από τα ΕΛΤΑ) και είναι αποσπασμένος για τις ανάγκες του κόμματος!
- Υπήρχε λοιπόν απόφαση να κλείσει το γραφείο των Φιλιατών- το αποδεικνύει το γεγονός ότι δεν είχαν προκηρύξει θέση γι’αυτό, ενώ είχαν προκηρύξει για το γραφείο Ηγουμενίτσας (με το πλεονάζον) και Παραμυθιάς.
- Όσο για την πρόσφατη στελέχωση του γραφείου Φιλιατών με έναν υπάλληλο, είναι κατόπι αιτήματός του, η οποία εκκρεμούσε από την Άνοιξη!
Το γεγονός λοιπόν που ομολογεί η ατυχής ¨Ανακοίνωση¨ του Σύριζα είναι πως οι κομματικές παρεμβάσεις στις κρατικές υπηρεσίες , συνεχίζονται όπως παλιά! Εκτός βέβαια κι αν αυτό ήθελαν να δείξουν, προκειμένου να μαζεύουν τον κόσμο που ψάχνει δουλειά να επιβιώσει, στα κομματικά γραφεία.
Να προσθέσω ακόμη ότι θεωρώ κατευθυνόμενο το Ψήφισμα Διαμαρτυρίας του Δήμου, μετά από τόσους μήνες διαμαρτυρίας των πολιτών. Πιστεύω ότι αποτελεί μια ένδειξη της αγαστής συνεργασίας, μεταξύ της ¨αριστερής¨ κυβέρνησης και της ¨δεξιάς¨ του Δήμου… αφού γράφουν: «Συγχαρητήρια για την αμεσότητα υλοποίησης αιτημάτων- πιέσεων (…μια μέρα μετά το ψήφισμα διαμαρτυρίας)!
– Φιλιατιώτης Δημοκράτης-
Μια Ακόμη Σπουδαία Διάκριση για τη Φιλαρμονική Φιλιατών
αναρτήθηκε απο: THESPRO.GR
Πρόκειται για τη συμμετοχή της Φιλαρμονικης Φιλιατών στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα » Together in Concert».
Ένας δίαυλος καλλιτεχνικής συνεργασίας μεταξύ σχολείων της Ευρώπης, στα οποία η μουσική έχει τον κύριο ρόλο στην ενεργή μαθησιακή διαδικασία.
Σε συνεργασία με το Β΄Δημοτικό σχολείο Φιλιατών και τον κο. Δημήτρη Ρίνη ( εκπαιδευτικό- υπεύθυνο του προγράμματος), η Φιλαρμονική Φιλιατών και ο μαέστρος της κος. Κωνσταντίνος Δελλής, »ταξιδεύουν μουσικά» στην Ευρώπη….με στόχο να ανακαλύψουν την Ευρώπη των πολιτισμών και των παραδόσεων, μέσα από τη μουσική καιτις καλλιτεχνικές δραστηριότητες.
Να αναπτύξουν οι μαθητές τις γλωσσικές, μουσικές και καλλιτεχνικές τους δεξιότητες, να υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των εκπαιδευτικών κ.α.
Επιπλέον συμμετοχή με ατομικές ή ομαδικές ( συνόλων) μουσικές εκτελέσεις, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή στο μουσικό διαγωνισμό για το καλύτερο μουσικό video.
Σε ένα πρόγραμμα που συμμετέχει η χώρα μας, αλλά και η Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Τουρκία. ….
Ευχηθείτε τους Καλή Επιτυχία!!!!
Μια Ακόμη Σπουδαία Διάκριση για τη Φιλαρμονική Φιλιατών!!!
Τσαμαντιώτικος σιουντάς…
απο τη γιορτή Μοσχαριού κι απ’ τα καμάρια του χωριού
αναρτήθηκε: ΤΣΑΜΑΝΤΑΣ- ΦΙΛΙΑΤΕΣ (βιντεο: Εν χορώ-γλέντια Δαλλας Β.Camera)
ΝΕΑ των ΦΙΛΙΑΤΩΝ 