*απο την εφημερίδα ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ του Γεώργιου Βουγίδη
ΤΑ ΚΕΝΑ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΝΑ ΜΗ ΧΑΘΟΥΝ ΑΙ ΖΩΝΤΑΝΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ
ΛΟΝΔΙΝΟΝ: 8 Αυγούστου 1932.- Είναι ευχάριστον ότι οι έρευναι του Διευθυντού της «Θεσπρωτίας» έρριψαν κάποιο φως επί του ταξειδίου του Γλάδοτωνος εις Φιλιάτες.
Εις τας έρευνας περί Βαλιδέ ο φίλος κ. Διευθυντής της «Θεσπρωτίας» αναφέρει και τον Τόμαρην». Ολίγα τινά περί των ηρωϊκών αυτών συγχωριανών μου, όπως τα ενθυμούμαι από διηγήσεις των Πάππων μου Βασίλη Καίσαρη αι της προμάμμης μου- της Μαλέκως – της Μητρός του Θανάσαινας Καίσαρη, δεν θα ήσαν περιττά. Συνδέονται τόσον πολύ με την ιστορίαν της Ηπείρου, η οποία ιστορία έχει ήδη τόσα κενά, παλαιά τε και νέα, ώστε θα ήτο καλόν να περιμαζεύονται όλα τα γνωστά εκ ζωντανών διηγήσεων διά ν’ απετελέσουν το υλικόν του μέλλοντος ιστορικού. Και εν παρόδω, διά να πειράξω τον κ. Νίτσον που αρέσκεται να ιστοριογραφή και να γράφη ολόκληρον τόμον περί Τσαμαντά χωρίς να θίξη πλείστα φλέγοντα θέματα, τον παρακαλώ να γράψη κάτι διά τον ηρωϊκόν συγχωριανόν του Ζήκο Μούρτον, σύγχρονον προφανώς του «Τόμαρη». Αλλ’ επί του προκειμένου.
Ο «Τόμαρης» λοιπόν που αναφέρεται υπό του Διευθυντού της «Θεσπρωτίας» είναι ο περίφημος Δημήτρη Ντόμαρης από το Μπαμπούρι, κακά δε εγράφη τ’ ονομά του «Τόμαρης». Υπάρχει και δημοτικό τραγούδι με την επωδόν «Ντόμαρη Δημήτρη Ρούμπη», το οποίον θα έπρεπε να περισυλλεχθή από τα Μπαμπουροχώρια πριν λησμονηθή από την νέαν γεννεάν. Ο Ντόμαρης έδρασε μεταξύ 1840-1860 και μαζί με τον Δημήτρη Ρούμπη από τα Αχούρια ήτο ο τρόμος των Αγάδων και των Τούρκων. Νομίζομεν ότι ήτο και πρωτοπαλίκαρο του Μητροπολίτου Παραμυθίας Διονυσίου, του Σαϊτάν- Διονύσιο που τον ονόμαζαν οι Αγάδες, αλλά δεν είμεθα περί τούτου βέβαιοι. Αποκλίνομεν όμως να το δεχθώμεν ως βέβαιον, διότι ο περίφημος εκείνος Μητροπολίτης, που περιφέρετο με το καμτσίκι στο παζάρι της Παραμυθιάς και έδερνε και αυτούς τους Προνιέους, τους μεγάλους αγάδες, εστρατολόγει τους ακολούθους του από τέτοιου είδους παλληκάρια Πολλοί από τους τουρκοφάγους ληστας προσήρχοντο εις την Μητρόπολιν και ως ακόλουθοι του Δεσπότη ήσαν ακαταδίωκτοι. Είναι ακριβές ότι ο Ντόμαρης ήτο φίλος του πιοτού και του γλεντιού, εις τα τελευταία δε οι Τούρκοι , αφού δεν ετολμούσαν να τον ξεκάμουν στα φανερά τον εφαρμάκωσαν εις ένα γλέντι εις τους Φιλιάτες. Ο σύντροφος του Δημήτρη- Ρούμπης νεώτερος από αυτόν έζησε πολλά έπειτα χρόνια εις την Κωνσταντινούπολιν. Ήτο γέρωντας, αλλά λεβέντης, όταν κατά το 1890 περίπου- δεν ενθυμούμεθα ακριβώς- είχεν έλθει από την Πόλη εις την Κέρκυραν μαζί με την ασθενικήν θυγατέρα του. Είχε φιλοξενηθή από τον πατέρα μου και τον ενθυμούμαι ζωηρότατα. Δυστυχώς δεν ημήν εις θέσιν να του πάρω «συνέντευξιν» διά τα καμώματα του με τον Ντόμαρη. Αι περί Ντόμαρη πληροφορίαι μου είναι καθώς βλέπετε, εντελώς ελλειπείς. Εκείνο όμως που ενθυμούμαι είναι ότι ένα παιδί, ολίγο μεγαλύτερο από εμέ, ήτο γυός του Ντόμαρη και εις το σχολειό δεν διεκρίνετο διόλου δι’ εξυπνάδα. Ίσως είχε πατρικόν στίγμα αλκοολισμού. Ας τα συμπληρώση κανείς χάριν της ιστορίας.
ΧΡ. ΚΑΙΣΑΡΗΣ (Βαβουριώτης ανταποκριτής δημοσιογράφος στην Ιταλία και αργότερα στην Αγγλία)
Μου αρέσει αυτό:
Μου αρέσει! Φόρτωση...