Φιλιάτες, κι άλλο χωριό του Δήμου, χωρίς κάτοικο το χειμώνα!
μόλις 5 χιλιόμετρα απο το Φιλιάτι…

Vaso Gorou
Την ενοχή και των δύο κατηγορουμένων, του πρώην Δημάρχου Μηνά Ντουμάζιου και της τότε ταμία του Δήμου, για την υπόθεση της υπεξαίρεσης του 1,7 εκ. από το ταμείο του Δήμου Φιλιατών αποφάσισε την Παρασκευή το πρωί το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Κέρκυρας.
Οι δύο κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν για τα κακουργήματα της υπεξαίρεσης στην υπηρεσία ιδιαίτερα μεγάλου χρηματικού ποσού, από κοινού και κατ’ εξακολούθηση και της απιστίας στην υπηρεσία, από κοινού και κατ΄ εξακολούθηση με όφελος άνω των 150.000 ευρώ.
Οι ποινές που επιβλήθηκαν είναι 18 χρόνια κάθειρξη για τον πρώην Δήμαρχο και 9 έτη κάθειρξης για την πρώην ταμία.
Οι κατηγορούμενοι άσκησαν έφεση και ζήτησαν αυτή να έχει ανασταλτικό χαρακτήρα.
Μάλιστα, ο πρώην Δήμαρχος προσκόμισε και ιατρικά πιστοποιητικά που βεβαιώνουν ότι η κατάσταση της υγείας του είναι τέτοια που δεν μπορεί να προφυλακιστεί.
Το δικαστήριο έκανε δεκτό το αίτημα και επιδίκασε ποσό εγγύησης 30.000 ευρώ για τον πρώην Δήμαρχο και 20.000 για την πρώην Ταμία, η οποία όμως δεν είχε να καταβάλει το ποσό και παραμένει κρατούμενη.
Η δίκη αυτή αφορούσε στο ταμειακό έλλειμμα του 1,7 εκ ευρώ που έχει ήδη καταλογιστεί από το συνολικό ταμειακό έλλειμμα των 4,6 εκ. του Δήμου Φιλιατών. Τα υπόλοιπα, 2,9 εκ. ευρώ, δεν έχουν μέχρι σήμερα, 10 χρόνια μετά τη λήξη της θητείας του πρ. Δημάρχου και οχτώ από την έκθεση των ορκωτών ελεγκτών, καταλογιστεί.
δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ- του Γ.Βουγίδη την του ’30!
Νικόλαος Νίτσος, 80 χρόνια από το θάνατο του
Συντάκτης της εν Κωνσταντινουπόλει εκδιδομένης Τουρκικής εφημερίδος «Ακήν» επεσκέφθη πρότινος τον συνοικισμόν των εξ’ Ιωαννίνων και της άλλης Ηπείρου ανταλλαξίμων Τούρκων. Ούτοι είναι συγκεντρωμένοι κατά το πλείστον εις το Παντείχιον, το χαριέστατον επί της Ασιατικής όχθης της Προποντίδος προάστειον της Κων)πόλεως, το οποίον κατά τους άλλοτε ευτυχείς του εν Τουρκία ελληνισμού χρόνους εχρησίμευεν ως εξοχικόν θέρετρο πολλών πλουσίων ελληνικών οικογενειών, ευρισκούσων εκεί ευάρεστον από πάσης απόψεως διαμονήν. Εκθέτων εν τη εφημερίδι του ο Τούρκος δημοσιογράφος τας εκ της επισκέψεως ταύτης εντυπώσεις του ανομολογά προς τοις άλλοις ότι εξεπλάγη δυσαρέστως ευρών τους εκεί Τούρκους ομιλούντας γενικώς την ελληνικήν και αγνοούντας, πλην τινών εξαιρέσεων μεταξύ των ανδρών, την Τουρκικήν κατά το γνωστόν ιδίωμα της πρωτευούσης της Ηπείρου. Απορών δε διά τούτο διερωτάται πως συνέβη ώστε οι Τούρκοι, οίτινες κατώρθωσαν εις μέγα μέρος της Μικράς Ασίας να αφομοιώσουν γλωσσικώς τους Ελληνορθοδόξους, αποβάντας Τουρκοφώνους, να χάσουν οι ίδιοι την γλώσσαν των εν Ηπείρω!
Η Αθηναϊκή «Εστία» αναδημοσιεύουσα εν τω υπ’αριθ 13574 φύλλω της τας εντυπώσεις αυτάς και την απορίαν του Τούρκου δημοσιογράφου, δίδει ως εξήγησιν του παραδόξου τούτου το ότι εις τα ενδότερα της Ανατολής ανέκαθεν το ελληνικόν στοιχείον ευρίσκετο εν μειοψηφία. Κατά συνέπειαν φυσικόν ήτο να επικρατήση εκεί η γλώσσα των κατακτητών Τούρκων. Αντιθέτως εις την Ήπειρον οι Τούρκοι υπήρξαν πάντοτε εν μειοψηφία ως επυλίδες και ήτο φυσικόν ούτοι να μάθουν την γλώσσαν της πλειοψηφίας του τόπου, εν θα εγκατέστησαν.
Η εξήγησις της «Εστίας» μόνον εις το πρώτον μέρος είναι ακριβής ιστορικώς. Όντως ο μειοψήφων εν Μ. Ασία Ελληνικός πληθυσμός, ευρεθείς εν μέσω του υπερέχοντος και αριθμητικώς Τουρκικού όγκου χωρίς να παραδεχθώμεν το ανέκδοτον ότι οι κατακτηταί απέκοψαν τας γλώσσας του ενήλικος πληθυσμού των κατακτηθέντων διά να επιβάλουν την γλώσσαν των- ηνάγκασαν ως εκ των όρων του βίου του να προσεταιρισθή την γλώσσαν των Τούρκων, ήτις βαθμηδόν διά του χρόνου κατέστη πλέον μητρική του. Αλλά το δεύτερον μέρος της εξηγήσεως της «Εστίας» δεν ευοδούται ιστορικώς.
Επυλίδες Τούρκοι, εγκαταστάτες εν Ηπείρω ομαδόν, πλην τινών στρατιωτικών και των υπαλλήλων του Κράτους, οίτινες και σπανίως απέβησαν μόνιμοι κάτοικοι, δεν υπήρξαν. Οι λεγόμενοι Τούρκοι της Ηπείρου ήσαν απλούστατα Έλληνες εξισλαμισθέντες, όπως και οι της Κρήτης και άλλων μερών της άλλοτε αχανούς Οθωμαν. Αυτοκρατορίας. Ούτοι, αποτελούντες την ηθικώς σεσηπυΐαν μοίραν του δουλωθέντος Γένους, προς εξασφάλισιν γηΐνων αγαθών και προς αποφυγήν των κακώσεων, πιέσεων και της άλλης ποικίλης τυραννίας εκ μέρους των κατακτητών Μουσουλμάνων, επροτίμησαν να αποβάλωσι την θρησκείαν των πατέρων των και να μεταστώσιν εις τον Ισλαμισμόν. Διά του τρόπου τούτου έπαυσαν να θεωρούνται παρά των κατακτητών ως άπιστοι (γκιαούρ) και δεν εθεωρούντο πλέον ύποπτοι υπήκοοι.
Ω προς την γλώσσαν όμως αφέθησαν ελεύθεροι να κάμωσι χρήσιν της μητρικής των Ελληνικής, μάθοντες μόνον ψυττακιστί όρους τινάς και προσευχάς εκ της γλώσσης της νέας θρησκείας των και απαγγέλοντες ταύτας, χωρίς ως επί το πολύ να εννοώσι τίποτε εκ της σημασίας των. Τούρκοι λοιπόν Ηπειρώται κατά την φυλετικήν εκδοχήν της λέξεως ουδέποτε υπήρξαν. Οι φερόμενοι ως Τούρκοι είναι Έλληνες Ηπειρώται εξισλαμισθέντες και διατηρήσαντες πλείστα των εθίμων της εθνικής καταγωγής των ως και την Ελληνικήν γλώσσαν, την ανέκαθεν μητρικήν των. Αν εγνώριζε τας ιστορικάς αυτάς λεπτομερείας ο Τούρκος συντάκτης της «Ακήν» δεν θα εξεπληρώσετο, ουδέ θα ηπόρει διότι εύρεν όλους τους εν Παντειχίω συνοικισθέντας Ιωαννίτας Μουσουλμάνους ομιλούντας την Ελληνικήν και αγνοούντας την Τουρκικήν.
Και επί τη περιστάσει ταύτη εύκαιρον θεωρώ ν’ αναδημοσιεύσω και από των στηλών της φίλης «Θεσπρωτίας» σχετικά τινά περί του κράτους της Ελληνικής γλώσσης και μεταξύ των Μουσουλμάνων της Ηπείρου εκ του πονήματός μου «Μονογραφία περί της εν Ηπείρω κώμης του Τσαμαντά (Σελ. 247 κ.ε. ) «Η Τουρκική γλώσσα ουδέποτε διεθόθη μεταξύ του Ηπειρωτικού λαού, του τε Μουσουλμανικού ή Χριστιανικού. Χρήσις αυτής εγίνετο εις τα Ιεροδιδασκαλεία των Μουσουλμάνων (Μεντρεσέδες) και εις τα επίσημα Κυβερνητικά γραφεία και σχολεία τα οποία από των τελευταίων δεκαετηρίδων του ΙΘ’ αιώνος ήρχισε να ιδρύη συστηματικώτερον πως η Τουρκική Εξουσία προς εκπαίδευσιν των Μουσουλμανοπαίδων. Γλώσσα λαλουμένη και γραφομένη γενικώς εν Ηπείρω παρά των Χριστιανών και Μουσουλμάνων υπήρξε ανέκαθεν η Ελληνική. Η γραπτή χρήσις της Ελληνικής εγίνετο ου μόνον υπό των ιδιωτών ανεξαρτήτως θρησκείας και φυλής, αλλά και παρ’ αυτής της Κυβερνήσεως εν ταις σχέσεσιν αυτής προς τους χωρικούς Ηπειρώτας, προς όλας τας εγγράφους διαταγάς την έπεμπεν Ελληνιστί. Αυτός ο απαισίου μνήμης τύραννος της Ηπείρου Αλή – Πασσάς, ο εκ Τεπελενίου, περισσότερον μεταχειρίζεται την Ελληνικήν ή την Τουρκικήν και Αλβανικήν. Εν τοις Τουρκικοίς Δικαστηρίοις της Ηπείρου η διαδικασία διεξήγητο ελληνιστί και ελληνιστί επετρέπετο τοις δικηγόροις και δικολάβοις να αγορεύωσι μέχρι του έτους 1886. Από τους έτους τούτου, συνεπεία διαταγών εκ Κων)πόλεως, απηγορεύθη η χρήσις της Ελληνικής ενώπιον των δικαστηρίων της Ηπείρου, η απαγόρευσις όμως αυτή εδυσχέραινε την διαδικασίαν και ηναγκάζοντο πολλάκις οι Προέδροι των δικαστηρίων να επιτρέπωσι σιωπηρώς την χρήσιν της Ελληνικής. Μεταξύ της πληθύος και ποικιλίας των ανεκδότων, εις τα οποία αφορμήν έδωκεν η απαγόρευσις της Ελληνικής εν τοις Τουρκικοίς της Ηπείρου δικαστηρίοις, αναγράφω το κατωτέρω χαρακτηριστικώτατον. Εις δίκην μεταξύ Μουσουλμάνων διαδίκων ενώπιον του Εφετείου Ιωαννίνων ο πρόεδρος απήγγειλε τουρκιστί την απόφασιν επ’ ακροατηρίου. Αλλ’ ο ενάγων, Χότζας σαρικοφόρος, ουδέν εννοήσας εξ’ όσων ο πρόεδρος απήγγειλε, στραφείς προς τον ελληνομαθή γραμματέα του δικαστηρίου, τω είπε! «Τι μας ειπ’ ο αφέντης (ήγουν ο πρόεδρος); Πες τα ψίχα ρωμαϊκά να τα καταλάβωμε κι εμείς»!
Είναι γνωστόν ότι αυτή η επίσημος εφημερίς της Νομαρχίας Ιωννίνων εξεδίδετο μέχρι του τελευταίου αριθμού της τουρκιστί και Ελληνιστί. Σώζομαι πλείστα έγγραφα επισήμων Τουρκικών Αρχών και ιδιωτών αγάδων, συντεταγμένα μόνον εις την Ελληνικήν….
Εξ’ όλων των ανωτέρω γίνεται δήλον ότι εν Ηπείρω και επί Τουρκοκρατίας επικρατούσα γλώσσα και εν τω γραπτώ λόγω και εις πάσας τας εκφράσεις του διοικητικού κλάδου και του διοικητικού κλάδου και του κοινωνικού βίου ήτο ανέκαθεν η Ελληνική……..»
Ν. ΝΙΤΣΟΣ
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση θα παρουσιάσουμε στο αξιότιμο κοινό και τους αναγνώστες της εφημερίδας «Πρωινός Λόγος» τα τραγούδια του παλαιού παραδοσιακού Ηπειρώτικου Γάμου της περιόδου 1800 και νωρίτερα. Η Συλλογή των τραγουδιών αυτών που κάνουμε, οφείλεται κατ’ αρχήν στη μνημειώδη εργασία του Φιλέλληνα Γάλλου συγγραφέα Κλαύδιου Φωριέλ, η πρώτη Συλλογή των Ελληνικών Δημοτικών Τραγουδιών, δημοσίευσε στο Παρίσι κατά τα έτη 1824 – 1825 σε δυο τόμους, καθώς και στα ανέκδοτα Αρχεία αυτού που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη στο Παρίσι Academie des Inscriptions, (πάνω από 10.000 σελίδες χειρόγραφες).
via Τα τραγούδια του παραδοσιακού Ηπειρώτικου γάμου περί το 1800… — ΕΛΛΑΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ «ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΗ» του 1934
ΑΚΡΙΤΑΣ
*Ένας μαθητάκος από την Κομίτσανη μας έστειλε ένα σημειωματάκι σχετικό με τας εξετάσεις του σχολειού από καμπόσο καιρό. Το σημειωματάκι αυτό ενεφυλλοχώρησε στα δημοσιογραφικά μας ακατάστατα χαρτιά κι ανευρέθη μόλις σήμερα που γράφουμε: Συνεπώς το δημοσιεύομε ανασκευασμένο τόρα μετά το κλείσιμο της στήλης των εφετεινών σχολικών γιορτών.
Στη Καμίτσανη διδάσκει ο κ. Φώτης Τσάγγος, Βαβουριώτης Δάσκαλος με λίγη πείρα μα με πολύ θέληση κι έτσι κι αυτός ωρισμένος αύριο θα μπει στη σειρά των πολύ καλών δασκάλων και προ παντός των φιλοτίμων.
Η σχολική Γιορτή στη Καμίτσανη άφησε εποχή. Δούλεψε κουραστικά ο δάσκαλος για να παρουσιάση από της σχολικής σκηνής μελετημένα πολλά θεατρικά έργα κι απαγγείλουν ζηλευτά οι μαθητές και οι μαθήτριες τους μονολόγους, διαλόγους, κλπ.
Και διακρίθηκαν εις το κωμικό έργον «αι εξετάσεις» ως καλοί μαθητές όπως είναι και εις την πραγματικότητα οι μ. Ευ. Νάτσης, Αντ. Μπάτιος, η μ. Ελένη Πανταζή και κακοί μαθηταί οι… καλοί τέτοιοι Ι. Γκάνιας, Χρυσάνθη Στολάκη και ο ανύμφευτος ακόμη… μπαμπάς μαθητής Αθ. Λιάγκος. Στο έργο: «Πονούν τα δένδρα» έπαιξαν οι μ. Σταύρος Κέντρος και Σπ. Ζώτος. Έπαιξαν καλά, αλλ’ είναι άγνωστο αν συγκίνησαν τους θεατάς μέχρι του σημείου που να μην κόπτουν από κακότητα τα νεοφύτευτα δένδρα του κόσμου.
Στο «Υποβρύχιον και Αεροπλάνον» ως αεροπόρος διακρίθηκε ο Μιχαήλ Ζώτος και ως μηχανικός υποβρυχίου εις την ξηράν ο μ. Μ. Κέντρος.
Στο ωραίο έργο η «Ελεημοσύνη» διακρίθηκαν οι μ. Θ. Μήτσης και Δ. Λιάγκος. Στην κωμωδία οι «τρείς απένταροι» διακρίθηκαν πάλιν οι μ. Αθαν. Λιάγκος ως λιμοκοντόροι χωρίς μονόβολο στην ξεβγαλμένη τσέπη κι ως ξενοδόχος ο μ. Ευ. Τάτσης και ως γκαρσόνι ο μ. Δ. Ντάντος.
Στα ποιήματα διακρίθηκαν οι μ. και οι μ. Μ. Ζώτος, Έλπις Πανταζή, Θεοδώρα Στολάκη και Θωμάς Στολάκης.
Νικόλαος Νίτσος- 80 χρόνια απο το θάνατό του!
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΕΚ ΤΗΣ ΠΕΡΙ ΤΣΑΜΑΝΤΑ ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ
Τα αμοιβαία σκώμματα και περιπαίγματα μεταξύ των ομόρων χωρίων είναι συνηθέστατα και σε γενική χρήσει καθ’ απάσας τας Ελλην. χώρας, ουδέν δε χωρίον ομόφυλον θ’ απαντήση τις, χωρίς οι περίοικοι να του έχουν προσκολλήσει εν η πλείονα σατυρικά επίθετα, ή να διηγώνται ανέκδοτα χλευαστικά εις βάρος του. Το τοιούτον άλλως συνέβαινεν από των αρχαιοτάτων χρόνων. Τα τοιαύτα αμοιβαία περιπαίγματα μεταξύ των ομόρων χωρίων αφθονούσιν εν επαρχία μας. Απομνημονεύω ενταύθα τινα, αφορώντας την περιγραφομένην κώμην και τα όμορφα χωρία ποικίλλων και με τινα σχετικά ανέκδοτα.
Πράττω τούτο χάριν περιεργείας και προς απόδειξιν του φύσει σατυρικού πνεύματος του λαού των μερών τούτων χωρίς να υπάρχη καμία πρόθεσις να αγγιχθεί η φιλοτιμία του συγχρόνων δι’ όσα ή σάτυρα εδημιούργησεν εις βάρος των εν προγενεστέροις χρόνοις. Άλλως προς άρσιν πάσης παρεξηγήσεως προτασσών την εμήν γενέτειραν κώμην…
Τους Κατωχωρίσιους επωνυμούσι σατυρικώς «Κοττόψυχους» ως υπερβολικώς δειλούς. Φαίνεται ότι οι των Ελληνοδόξων τούτων χωρίων κάτοικοι ένεκα της γειτνιάσεως μετά των Φιλιατών και των άλλων εκεί Τουρκικών χωρίων ων οι κάτοικοι εφημίζοντο διά την αγριότητα και σκληρότητα των, αναγκάζοντο να εμφανίζωνται πάντοτε άοπλοι και συνεσταλμένοι, εν συγκρίσει προς τους άλλους ομοθρήσκους των, τους επί των ορέων βιούντας μακράν του τουρκικού άγους. Το σατυρικόν επίθετον «Κοττόψυχος» (ιδ. Την λ. εν τω Λεξιλογίω) αποδίδετοι προ πάντων εις τους Πλησιβιτζιώτας ή Πλέσσιους τους κατοίκους της ΒΔ των Φιλιατών κειμένης κώμης Πλησσιβίτζής.
Και αγνοώ μεν αν αι αρχαιότεροι Πλέσσιοι ήσαν τόσον δειλοί ώστε να δικαιολογήται ή εις αυτούς απονομή του ανωτέρω περιπαικτικού επιθέτου, αλλ’ οι σύγχρονοι κατά τους διωγμούς των παρά της ληστοσυμμορίας του εκ του πλήσιον Τουρκικού χωρίου Κότσικα Μουχαρέμ – Ρέσσητ) (1909-1912) κατέδειξαν ότι είναι «Λεοντόψυχοι» και όχι «κοττόψυχοι» . Πληρώνουσι και αυτοί φόρον εις την σάτυραν όπως και οι άλλοι Πανέλληνες εξ’ αρχαίων αφορμών γειτονικής αντιζηλίας.
Αλλά και οι «Κατωχωρίσιοι» εκδικούμενοι ωνομάζοντο «Πανωχωρίσιους» «Ντατζηδες» σατυρίζοντες αυτούς ως άξεστους και απολίτιστους. Και οι Κατωχωρίσιοι είχαν δίκαιον να σατυρίζωσιν ούτω τους Τσαμαντιώτας και τους άλλους Πανωχωρίσιους διότι όντως οι τελευταίοι υπελείποντο πολύ ως προς την ανάπτυξιν και τους τρόπους τουρίστιοι από ετών ξενητεύοντες ήσαν κοινωνικώς μάλλον προηγμένοι και διέφερον πολύ επί το βέλτιον από τους Πανωχωρίσιους τους οποίους επωνόμαζον προσέτι περιπαικτικώς και «Μπαλντούμηδες» διά το αχώριστον «σελάχι» ήτοι την περί την οσφύν δερματίνην ζώνην αφ’ ης εξήρτων «τις μπιστόλες» και τα χατζάρια των.
Η λ. Ντάτσης έχει την αρχήν εκ των Ιταλ. Λεξ. Dakio (ντάτσιο) και Dazlere (ντατσιέρε) σημαινουσών δασμών και τελώνην.
Ιδ. Σημ. εν Σελ. 305 της Μονογραφίας»
Ν. ΝΙΤΣΟΣ
απο την εφημερίδα ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ, του Γεώργιου Βουγίδη-Πατριάρχη των Θεσπρωτών δημοσιογράφων

Written
on 14/01/2020