ΝΕΑ των ΦΙΛΙΑΤΩΝ

   (δημοσιεύτηκε τον Οκτώβρη του 1999 στα ΝΕΑ των Φιλιατών)

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ

                                                  Του Ηλία Στ. Μπαρτζώκη, απόφοιτου ΑΣΟΕ

Αγαπητοί φίλοι και συμπατριώτες

     Κατ’ αρχήν θα ήθελα να σας συγχαρώ για την αξιόλογη και συνάμα αξιέπαινη προσπάθεια που έχετε αναλάβει να καλύψετε ένα μεγάλο κενό στην πληροφόρηση των απανταχού Φιλιαταίων για την οικονομική, την πνευματική και την κοινωνική ζωή της πατρίδας μας.

     Σαν Καστανιώτης και μέσω «Καποδίστρια» σαν Φιλιαταίος, νιώθω την ανάγκη να θέσω τις μικρές μου δυνάμεις στην υπηρεσία της ανάπτυξης της πατρίδας μας.

     Είναι λίγα χρόνια τώρα (τελευταία δεκαετία) που η Θεσπρωτία και ιδιαίτερα η Επαρχία των Φιλιατών αρχίζει να εγκαταλείπει την χαρακτηριστική εσωστρέφεια  του παρελθόντος και να δείχνει ότι μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να αναπτυχθεί.

     Σ’ αυτήν την εξέλιξη κατά τη γνώμη μου συντέλεσε ιδιαίτερα το γεγονός ότι κάθε γωνιά της ακριτικής επαρχίας μας απόκτησε οδικό δίκτυο με 100% ασφαλτικό τάπητα που διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τις μετακινήσεις των κατοίκων και των επισκεπτών καθώς και τις εμπορευματικές μεταφορές, αυξάνει το μέσο όρο ζωής των αυτοκινήτων που κινούνται στην περιοχή και ευνοεί την κινητικότητα των συντελεστών της εν γένει παραγωγής.

     Αυτή η διαπίστωση μας υποχρεώνει να αναγνωρίσουμε και να ευχαριστήσουμε με τον τρόπο μας τους συντελεστές αυτού του επιτεύγματος ή τουλάχιστον να μην τους «πυροβολούμε».

     Είναι γνωστό εξ’ άλλου ότι πολλές παρεμβάσεις δεν μπορούν να γίνουν για την ανάπτυξη της Επαρχίας Φιλιατών ύστερα από το κλείσιμο του εργοστασίου  και οι αρμόδιοι πρέπει να στραφούν στο συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής. Ίσως τότε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της. Το συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής δεν είναι άλλο από τον τεράστιο φυσικό πλούτο της.

     Το πλεονέκτημα αυτό θα γίνει μεγαλύτερο στο προσεχές μέλλον, όταν η Εγνατία και η Ιόνια οδός θα παραδοθούν στην κυκλοφορία. Τότε θα είναι πολύ καλό για μας να είμαστε έτοιμοι, δηλαδή να έχουμε αξιοποιήσει το ανωτέρω συγκριτικό πλεονέκτημα αφού θα έχει αυξηθεί σημαντικά το ρεύμα των εισερχομένων από την Ευρώπη στην Ελλάδα μέσω των δύο σύγχρονων οδικών αξόνων.

     Με ιδιαίτερη χαρά διάβασα στο 4ο τεύχος του Σεπτεμβρίου 1999 το άρθρο του εκλεκτού πατριώτη μας καθηγητή και Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Φ. Ι. Μήτση για τον Εθνικό Δρυμό της Μουργκάνας και από το βήμα αυτό τον συγχαίρω για την πρωτοβουλία του και τη συμβολή του στην προσπάθεια αναγέννησης της πατρίδας μας.

     Με το ίδιο θέμα έχω ασχοληθεί στο πρόσφατο παρελθόν  και ήδη έχω καταθέσει τις σχετικές απόψεις μου στο Πανηπειρωτικό Συνέδριο του Αυγούστου 1999 με αφορμή την τότε διεξαχθείσα συζήτηση για τα τουριστικά θέματα της Ηπείρου και της Θεσπρωτίας.

     Θεώρησα χρήσιμο να δημοσιεύσω τις απόψεις μου αυτές στην έγκριτη εφημερίδα σας, με στόχο τον εμπλουτισμό του θέματος και με άλλα στοιχεία τα οποία πιστεύω πως θα βοηθήσουν τους αρμοδίους να πάρουν τις κατάλληλες αποφάσεις και γιατί όχι, να προκαλέσουν και άλλες ανάλογες παρεμβάσεις για το ξεκίνημα ενός εποικοδομητικού διαλόγου μέσω της εφημερίδας σας μια και το θέμα είναι τόσο σημαντικό και παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για όλους τους Φιλιαταίους και ιδιαίτερα για εκείνους που κατάγονται από τα χωριά της Μουργκάνας.

     Χωρίς καμία διάθεση για αντιπαράθεση αλλά με γνώμονα μόνο και μόνο το πατριωτικό συμφέρον καταθέτω τις απόψεις μου που ελπίζω να συμπληρώνουν και ενδεχομένως να βελτιώνουν την αξιόλογη πρόταση του κ. Φ.Ι.Μήτση που πρόσφατα έχει δημοσιεύσει:

Ο Δρυμός της Θεσπρωτίας (Δρυμός ως γνωστόν σημαίνει δάσος από δρυς ή από μεγάλα δένδρα)

Ως Δρυμό της Θεσπρωτίας εννοώ την τεράστια δασική έκταση που απλώνεται από τις υπώρειες της Μουργκάνας και χάνεται μέχρι εκεί που βλέπει το ανθρώπινο μάτι από Βορρά προς όλα τα υπόλοιπα σημεία του ορίζοντα.

Κατά μίαν έννοια μπορεί να συμπεριλάβει όλα τα μέρη της Επαρχίας Φιλιατών.

Είναι δεδομένος ο τεράστιος, ανεκμετάλλευτος ζωικός και φυτικός πλούτος με τον οποίο η φύση έχει προικίσει την πατρίδα μας.

Ο πλούτος αυτός πολλές φορές κακοποιείται σε μεγάλο βαθμό από υλοτόμους, κυνηγούς και άλλους με συνέπεια να κινδυνεύει να καταστραφεί ή να χαθεί.

Στα πλαίσια του επιδιωκόμενου να αναπτυχθεί Αγροτουρισμού  ο ανωτέρω πλούτος μπορεί να αποτελέσει το κατάλληλο «όχημα» για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, αφού αναμφισβήτητα είναι ότι καλύτερο διαθέτει  (συγκριτικό πλεονέκτημα).

Χωρίς καμία υπερβολή, τέτοιο φυσικό περιβάλλον σπάνια συναντά κανείς σε άλλα μέρη.

Η σπανιότητα των φυσικών καλλονών που περιέχει ο Δρυμός της Θεσπρωτίας σε συνδυασμό με το τεράστιο μέγεθος  που μας οδηγεί στην επιβεβαίωση της μεγάλης αξίας και σημασίας για τον τόπο μας.

Η επιλογή που θα πρέπει να ακολουθήσει κατά συνέπεια, είναι η κατάλληλη προστασία και αξιοποίηση του Δρυμού.

Στόχος μιας τέτοιας επιλογής θα είναι η ορθολογική ανάπτυξη του Αγροτουρισμού και μέσω αυτού η οικονομική και η κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής.

Στον Ελλαδικό χώρο παράδειγμα προς μίμηση είναι η προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια  στο Δάσος της Δαδιάς Διδυμοτείχου όπου τοπικοί και άλλοι φορείς συνεργαζόμενοι στενά και με επιτυχία, έχουν αναδείξει το υπόψη δάσος και το χρησιμοποιούν σαν μέσο για την ανάπτυξη  της περιοχής αυτής του Έβρου.

Χρήσιμη θα είναι η τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από τους τοπικούς και άλλους φορείς του Νομού Έβρου στην οποία καλό θα είναι να προστρέξουν οι αρμόδιοι φορείς της περιοχής μας.

Οι προτάσεις μου για το Δρυμό της Θεσπρωτίας που για λόγους έλλειψης αναγκαίου χρόνου αναφέρθηκαν μόνο περιληπτικά στο πρόσφατο  Παγκόσμιο Πανηπειρωτικό Συνέδριο αναλύονται κατωτέρω ως ακολούθως:

Α. Καταγραφή του φυσικού πλούτου (πανίδα, χλωρίδα) του Δρυμού, όπου αυτό είναι εφικτό και όσο γίνεται με μεγαλύτερη προσέγγιση της πραγματικότητας, για να εκτιμηθεί το πλήθος των αγρίων ζώων κατά κατηγορία και στο σύνολό του καθώς και το μέγεθος  του φυτικού πλούτου της περιοχής. Επισήμανση και πλήρης περιγραφή των διαφόρων αξιοθέατων στοιχείων της φύσης που κοσμούν την τεράστια αυτή περιοχή όπως ο Κεφαλόβρυσος, το δάσος της Κωστανάς (Λίμνη), τα νερά του Τσαμαντά, οι παρακαλαμιές περιοχές της Οσντίνας, τα Θεσπρωτικά Γέμπη, και άλλα πολλά εξ ίσου σημαντικά με τα προαναφερθέντα.

Επισήμανση και πλήρης περιγραφή των λοιπών αξιοθέατων στοιχείων της περιοχής όπως η Μονή Γηρομερίου, η Μονή της Καμίτσανης, ο Αϊ Μηνάς του Κοκκινολιθαρίου, τα Λαογραφικά Μουσεία Τσαμαντά και Φοινικιού, το νερό της Κεραμίτσας και του Κεφαλοχωρίου και άλλα.

Καταγραφή των ελλέιψεων σε υποδομές π.χ. ζώνες πυρασφαλείας, δασικοί δρόμοι, ειδικοί χώροι φιλοξενίας αγρίων ζώων, ανοιχτές υδροδεξαμενές προσβάσιμες σε ζώα  του δάσους και άλλες υποδομές χρήσιμες σε ζώα καθώς και σε αναγκαίες υποδομές που θα διευκολύνουν τους επισκέπτες και θα καθιστούν ευχάριστη και άνετη την παραμονή τους στους χώρους του Δρυμού. Η καταγραφή του αριθμού  των ζώων, στο μέτρο που αυτή είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί, θα βοηθήσει στις αναγκαίες επιλογές  για εμπλουτισμό της περιοχής με τα κατάλληλα και απαραίτητα ζώα.

Η καταγραφή των ελλειπουσών υποδομών θα βοηθήσει σημαντικά στον σωστό προγραμματισμό των απαιτούμενων έργων για την υποστήριξη της προσπάθειας ανάπτυξης της περιοχής. Όλα τα ανωτέρω βέβαια θα πρέπει να γίνουν οργανωμένα – συντονισμένα, με την απαραίτητη μηχανογράφηση των αποτελεσμάτων της υπόψη δράσης και τη δημιουργία των κατάλληλων βάσεων δεδομένων για να είναι εύκολη η μελέτη τουε στο μέλλον.

Οι ανωτέρω βέβαια καταγραφές ασφαλώς κατά ένα μεγάλο ποσοστό θα στηριχθούν στις ήδη καταγεγραμμένες πληροφορίες της Δ/νσης Δασών της Νομαρχίας Θεσπρωτίας και του Δήμου Φιλιατών καθώς και άλλων φορέων που έχουν αρμοδιότητα για την κατασκευή τη συντήρηση και τη διαχείριση των υποδομών της περιοχής.

Στην περίπτωση που τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία δεν είναι επαρκή, είτε αυτά είναι αναξιόπιστα, καλό θα είναι η καταγραφή και μελέτη των ανωτέρω στοιχείων να στηριχθεί στην αρχή της μηδενικής βάσης.

Στις παραπάνω βάσεις δεδομένων θα πρέπει να περιλαμβάνεται οπωσδήποτε η φωτογράφηση των περισσότερων στοιχείων και όπου είναι δυνατόν και η βιντεοσκόπηση επιλεγμένων θεμάτων του Δρυμού που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη διαφημιστική προβολή αυτού.

Στο σημείο αυτό πολύ χρήσιμη θα είναι η αξιόλογη εργασία η οποία πρόσφατα έχει γίνει από την Ομοσπονδία της Μουργκάνας.